Βιολογική Μελισσοκομία: Η Σημασία του Νερού στη Βιολογική Μελισσοκομία

Η Σημασία του Νερού στη Βιολογική Μελισσοκομία

biologikomeli

Είναι γνωστές οι ανάγκες των ζωντανών οργανισμών για την καθημερινή λήψη νερού, ενός συστατικού απαραίτητου για την καλή ανάπτυξη αλλά και επιβίωση του. Έτσι και οι μέλισσες έχουν πάντοτε ανάγκη, εκτός από το νέκταρ και τη γύρη που συλλέγουν από τις διάφορες ανθοφορίες, για «καθαρό» και αρκετό νερό.

Πολλές φορές έχω βάλει κοντά στις μέλισσες μου, μια πηγή νερού (ποτίστρα), αλλά δεν θα επιλέξουν να την επισκεφθούν. Οι μέλισσες θα προτιμήσουν το νερό από τις υδρορροές, πάνω από το χώμα μέσα από κάποια γλάστρα ή από έναν νερόλακκο που έχει κρατήσει από κάποια βροχή στην Βυτίνα. Και αναρωτιέμαι αν επιτρέπεται στην βιολογική μελισσοκομία; Γιατί οι μέλισσες προτιμούν το «βρώμικο» νερό ενώ εγώ τους παρέχω το «καθαρό»! Μήπως το χώμα εκπέμπει κάποια ψεύτικη φερομόνη και προσελκύει τις μέλισσες;

Η απάντηση είναι μία:

"επειδή το νερό είναι θερμότερο από το νερό που έχει απομείνει σε ένα πιάτο".

Οι μέλισσες είναι σε θέση να απορροφήσουν ζεστό νερό γρηγορότερα από ένα κρύο νερό. Έτσι δεν είναι η οσμή του χώματος που τους προσελκύει. Είναι η ζεστασιά.

Ο μελισσοκόμος βέβαια θα πρέπει να έχει πάντα στον νου του, ότι πριν εγκαταστήσει το μελισσοκομείου του θα πρέπει να ελέγξει κατά πόσον υπάρχουν φυσικές πηγές νερού (Θέση των Βιολογικών Μελισσοκομείων).

Αν δεν υπάρχουν πχ. όπως ένα ρυάκι καλύτερα, να μεριμνήσει ο ίδιος να τοποθετήσει ποτίστρα, δηλαδή βαρέλι με φλοτέρ και γούρνα κοντά στο μελισσοκομείο του με τις ποτίστρες να τοποθετούνται σε μέρος που να λιάζονται. Μερικές φορές παρενοχλούνται κάτοικοι από τις επισκέψεις μελισσών στις αυλές ή στις βρύσες των κήπων. Επίσης, να αποφεύγει την τοποθέτηση του μελισσοκομείου κοντά σε περάσματα βόσκησης ζώων.

Σε περίπτωση που θα πρέπει οι μέλισσες να απομακρυνθούν από αυτή την πηγή νερού που έχουν συνηθίσει, θα πρέπει ο μελισσοκόμος να μεταφέρει τα μελίσσια σε απόσταση τουλάχιστον 5-6 χιλ. μακριά από την θέση του μελισσοκομείου, για 2 εβδομάδες, έτσι ώστε να χάσουν την μνήμη τους.
Όταν οι μέλισσες έχουν ανάγκη για νερό μπορούν να πετάξουν ακόμα και σε χαμηλότερες θερμοκρασίες (7-10 c), από εκείνες στις οποίες πετάνε για να συλλέξουν νέκταρ. Ιδιαίτερα κατά τους μήνες Μάρτιο - Μάιο όπου αυξάνεται με ταχείς ρυθμούς η γονοφωλιά και οι ανάγκες για νερό.

Σε κάθε μελίσσι υπάρχει μία εξειδικευμένη ομάδα μελισσών, που ασχολείται αποκλειστικά με τη συλλογή και μεταφορά νερού στην κυψέλη. Οι μέλισσες αυτές το 70% του νερού που συλλέγουν και μεταφέρουν στον πρόλοβό τους, σε οικιακές μέλισσες, οι οποίες με τη σειρά τους παίζουν τον ρόλο των αποθηκών νερού. Το υπόλοιπο νερό (30%) περνά στo κυρίως στομάχι της ‘νεροκουβαλήτρας’ μέλισσας.

Οι μέλισσες χρησιμοποιούν το νερό για να αραιώσουν παχύρρευστες τροφές, όπως το μέλι, το σιρόπι, το ζαχαροζύμαρο (απορριπτέο στην βιολογική μελισσοκομία) ή την κρυσταλλική βιολογική ζάχαρη πριν τα καταναλώσουν οι ίδιες ή για να παρασκευάσουν το μίγμα με το οποίο ταΐζουν τον γόνο.

Η σχετική υγρασία για την εκκόλαψη των αβγών που ωοτοκεί η βασίλισσα να εκκολαφθεί και να μην αποξηρανθεί είναι σε ποσοστό της τάξης του 90-95%. Σε περίπτωση έλλειψης νερού, οι μέλισσες καννιβαλλίζουν τα αυγά και τις προνύμφες και επομένως το μελίσσι είναι καταδικασμένο να καταστραφεί.

Άλλη χρήση του νερού στις μέλισσες είναι η ρύθμιση της θερμοκρασίας της κυψέλης. Σε περιόδους ψηλών θερμοκρασιών οι συλλέκτριες νερού τοποθετούν σε διάφορα σημεία της κυψέλης και των κηρήθρων σταγόνες νερού και με το ανέμισμα των φτερών τους δημιουργούν ένα συνεχές ρεύμα αέρα προκαλώντας την εξάτμιση του νερού και την πτώση της θερμοκρασίας.

Και μην ξεχνάμε και το βασικό ότι για να επιβιώσουν ως οργανισμοί, καθώς όπως και στον άνθρωπο το 60% του όγκου του σώματός τους αποτελείται από νερό.

Οι ανάγκες σε νερό δεν έχουν υπολογιστεί επ’ ακριβώς όμως εκτιμάται ότι κυμαίνονται από 25 έως 300 γραμμάρια την ημέρα ανά μελίσσι και αυτό εξαρτάται από τη δυναμικότητα του μελισσιού, εάν είναι περίοδος εντατικής εκτροφής γόνου και τις θερμοκρασίες που επικρατούν. Σε συνθήκες καύσωνα αναφέρεται ότι, ένα μελίσσι μπορεί να καταναλώσει 2 έως 3 λίτρα νερό.

Ποτίστρες νερού :

Οι ποτίστρες αυτοί πρέπει να είναι φτηνής κατασκευής και να παράσχουν στις μέλισσες άφθονο, τρεχούμενο και ανανεωμένο νερό. Θα πρέπει να διαθέτουν ένα υλικό, το οποίο να κατακρατά νερό, ώστε να μπορούν από εκεί οι μέλισσες να ρουφούν νερό και να μην πνίγονται.

Άλλος τρόπος είναι το νερό να κυλά από τη βρύση σε μια σχετικά μεγάλη επιφάνεια ξύλινη ή πέτρινη, ή μια σειρά κεραμίδια, ή βότσαλα κ.α.

Νερό μέσα στην κυψέλη όταν πρόκειται να παραμείνουν κλειστά για πολλές ώρες, ή όταν πρέπει να παραμείνουν κλειστά λόγω αεροψεκασμών μπορεί να τοποθετηθεί με :